TRUYỀN THUYẾT HOA ĐỖ QUYÊN
(Kì cuối)
Truyền thuyết
3
Truyền thuyết kể rằng ngày xưa ở nước Thục có một vị vua tên là Đỗ Vũ (杜宇) rất yêu thương hoàng hậu. Sau vua bị gian thần hãm hại
chết oan ức, hồn hoá thành chim Đỗ Quyên, hàng ngày cất lên những tiếng kêu ai
oán trong vườn hoa của hoàng hậu. Nước mắt rơi xuống là từng giọt máu tươi, nhuốm
đỏ các cánh hoa xinh đẹp, cho nên người đời sau gọi đó là hoa Đỗ Quyên.
Hoàng hậu
nghe được tiếng kêu ai oán của chim Đỗ Quyên, thấy được máu tươi rỏ xuống mới
biết đó là linh hồn của chồng mình hoá thành. Do quá đau buồn, ngày đêm gào
lên: “tử quy, tử quy” nên cuối cùng cũng qua đời, linh hồn của bà hoá thành
loài hoa Đỗ Quyên đỏ như lửa, nở đầy khắp núi đồi. Hoa Đỗ Quyên cùng chim Đỗ
Quyên luôn gần nhau. Hoa Đỗ Quyên cũng còn được gọi là Ánh Sơn Hồng. Đây
chính là điển cố chim Đỗ Quyên kêu rỏ máu, chim Tử Quy kêu ai oán.
Thục quốc tằng văn Tử Quy điểu,
Tuyên thành hoàn kiến Đỗ Quyên hoa. (1)
蜀国曾闻子规鸟
宣城还见杜鹃花
(Nơi nước Thục từng nghe tiếng chim Tử Quy,
Nay ở Tuyên thành lại thấy hoa Đỗ Quyên)
Loại
hoa Đỗ Quyên và loài chim Đỗ Quyên suốt đời gắn bó trở thành câu chuyện truyền
kỳ bất hủ chốn nhân gian.
CHÚ CỦA NGƯỜI DỊCH
(1)- Theo http://zh.wikisource.org/wiki
hai câu này là hai câu đầu bài Tuyên
thành kiến Đỗ Quyên hoa 宣城见杜鹃花 được chép
trong Toàn Đường thi (tập Lý Bạch)
quyển 184 bài số 24. Phần nhan đề có ghi “Nhất tác Đỗ Mục thi, đề vân Tử Quy” 一作杜牧诗, 题云子规 (có thuyết cho là
thơ Đỗ Mục, nhan đề là “Tử Quy”).
Huỳnh Chương Hưng
Quy
Nhơn 05/7/2013
Trích dịch từ nguyên tác Trung văn
ĐỖ QUYÊN HOA
杜鹃花
Thư Mục:
Nghiên Cứu - Dịch Thuật